Poziom utrzymania higieny jamy ustnej ma niewątpliwie spore znaczenie w kwestii stanu zębów, a także zastosowanych uzupełnień. Po zakończeniu leczenia np. protetycznego, zachowawczego czy implantologicznego, właściwa higiena jamy ustnej przekłada się na utrzymanie efektów leczenia. Prawidłowe szczotkowanie przyczynia się do zahamowania rozwoju pierwotnej próchnicy zębów, a także próchnicy wtórnej, z którą borykają się pacjenci posiadający wypełnienia, mosty czy korony. Dbając o higienę jamy ustnej możemy ograniczyć pojawiające się uporczywe stany zapalne przyzębia czy tkanek okołowszczepowych. Aby utrzymać prawidłową higienę jamy ustnej nie można zapominać również o regularnych wizytach kontrolnych. Profilaktyka jest bowiem w tym przypadku lepsza niż leczenie objawowe. Co jeszcze zrobić, aby cieszyć się pięknym i zdrowym uśmiechem? Sprawdź!
Zasady prawidłowego szczotkowania zębów
- Jeżeli pacjent nie zmaga się ze stanami zapalnymi przyzębia, rekomendowaną metodą szczotkowania jest metoda roll. Na czym polega? Rozpoczynając szczotkowanie, należy umieścić szczotkę pod kątem 45° (do dziąsła). Istotne jest to, aby włosie szczoteczki było uniesione ku górze względem łuku górnego i do dołu względem łuku dolnego. Uchwyt szczotki musi być równoległy do łuku zębowego.
- Wówczas należy wykonać ruch, który przypomina rolowanie szczotki, trzymając mocno dociśniętą do zębów i dziąseł, aby zapewnić, iż w każdej fazie ruchu została dociśnięta do powierzchni zębów. Zagwarantuje to doskonałe oczyszczenie zębów i dziąseł. Po wykonaniu takiego ruchu, unosimy szczoteczkę i ponownie układamy tak, jak na początku. Rekomenduje się wykonanie 4-6 ruchów tego typu na kolejne 2-3 zęby obejmowane przez powierzchnię szczoteczki, następnie przesuwamy na kolejne zęby.
- Tak samo należy postąpić wobec wszystkich zębów, począwszy od strony policzkowej, a następnie po stronie językowej. Na końcu skupiamy się na szczotkowaniu powierzchni bezpośrednio żującej pokarm. Czynność taką wykonujemy ruchami (przód-tył).
- Metoda ta jest nazywana również „dziąsło-ząb”, co oznacza w praktyce, że ruch szczoteczki powinien odbywać się z dziąsła na ząb. Odwrotny ruch może doprowadzić do wetknięcia resztek pokarmowych w przestrzeń między dziąsło a ząb, wskutek czego może pojawić się próchnica, a także stany zapalne dziąseł.
Zdrowie jamy ustnej a prawidłowe szczotkowanie
Rozpoczynając szczotkowanie zębów należy pamiętać o tym, aby trzymać szczotkę stabilnie, a w trakcie szczotkowania nie można pominąć żadnej powierzchni w jamie ustnej. Czas szczotkowania zębów nie powinien być krótszy niż 2 minuty, nie ma znaczenia tutaj rodzaj szczoteczki – czy jest to model manualny, czy elektryczny. Szczotkę należy wymieniać w momencie gdy ma ona już lekko wygięte części włosia, często ma to miejsce po około 2 miesiącach. Jeśli nie mamy innych zaleceń lekarza, warto sięgać po szczoteczkę średnio twardą.
Szczotkowanie języka
W procesie pielęgnacji jamy ustnej, nie można zapominać o szczotkowaniu języka. Czynność tą można wykonywać albo skrobaczką, albo używaną już szczoteczką. To właśnie język odpowiedzialny jest w dużej mierze za nieświeży oddech. Jak więc szczotkować język? Stosując skrobaczkę, nakładamy na nią małą ilość pasty do zębów, skrobiemy powierzchnię górną języka. Innym, bardziej skutecznym sposobem jest zastosowanie szczotki do zębów. Po dokładnym wyszczotkowaniu zębów, trzeba je wypłukać, a potem nałożyć niewielką ilość pasty i szczotkować język.
Nitkowanie zębów a higiena jamy ustnej
Następny etap dotyczy nitkowania przestrzeni międzyzębowych. Niemożliwe jest dokładne oczyszczenie tych powierzchni przy pomocy szczotki do zębów, szczególnie między zębami bocznymi. Nagromadzane spore ilości resztek pokarmu są przyczyną próchnicy, która często uderza od razu w dwa zęby, które z sobą sąsiadują. Jeśli chodzi o nici dentystyczne, to warto zwrócić uwagę nie tylko na sam ich rodzaj, ale również na technikę zastosowania. Zarówno łuk zębowy górny, jak i dolny wymaga zastosowania około jednego metra nici.
Jak nitkować zęby?
Nić nawijamy na dwa palce (najczęściej wskazujące), a następnie wkładamy ją w przestrzeń dzieląca dwa zęby, w środku szczeliny, wykonując długi wyciągający ruch w kierunku powierzchni żującej. Przewijamy następnie nitkę na palcach w ten sposób aby już nie wsuwać w szczelinę resztek pokarmu, który wyjęliśmy. Powtarzając ruch, wyjmujemy nitkę po powierzchni sąsiadującego zęba. W ten sposób przewijamy nitkę i oczyszczamy kolejne przestrzenie miedzyzębowe. Unikajmy wykonywania ruchów poziomych o charakterze piłującym, gdyż możemy przyczynić się do uszkodzenia dziąsła.
Higiena jamy ustnej a pasta do zębów
Higiena jamy ustnej wiąże się nieodzownie z doborem odpowiedniej pasty do zębów. Z uwagi na fakt, że dzieci (poniżej piątego roku życia) nie potrafią dokładnie wypłukać i wypluć pasty, powinny stosować pasty o obniżonej zawartości fluoru (500-600 ppm). Czyszczenie zębów musi być bezwzględnie monitorowane przez rodziców, a ilość pasty na szczoteczce nie powinna być większa niż jedno ziarenko grochu. Stomatolodzy nie rekomendują stosowania past o smakach przypominających łakocie czy gumy do żucia, gdyż może to intensyfikować szanse na połknięcie jej przez malucha.
Jeśli chodzi o idealną pastę dla dorosłych, warto wybrać taką, która będzie odpowiadała naszym preferencjom. Jeśli nie mamy nadwrażliwości lub stanów zapalnych, tak naprawdę sprawdzi się każda pasta z fluorem Pamiętaj jednak, że pasta do zębów musi spełniać kilka najważniejszych wymagań, do których należy zwiększenie odporności zębów względem próchnicy, korzystny wpływ na stan dziąseł, właściwy smak i zapach, a ponadto musi ona dobrze oczyszczać powierzchnię zębów z nagromadzonych osadów i zanieczyszczeń.
Profilaktyka jamy ustnej – wizyty higienizacyjne
Wizyty higienizacyjne w klinice dentystycznej pozwalają na usunięcie zanieczyszczeń w postaci osadu czy kamienia nazębnego. W trakcie wizyty, pacjent odkrywa tajniki prawidłowego szczotkowania zębów, dobierana jest także indywidualna, najlepsza dla pacjenta metoda szczotkowania, a także właściwy model szczoteczki i zasady nitkowania. Z uwagi na potrzeby pacjenta, stan jamy ustnej, a także możliwości pacjenta, lekarz dobiera optymalne metody dbania o jamę ustną. W czasie takiej wizyty odbywa się także wybarwienie zębów specjalnym środkiem, co pozwala na zweryfikowanie, które miejsca jamy ustnej są niedokładnie czyszczone przez pacjenta.
Płyn do płukania jamy ustnej – czy jest ważny?
Stosowanie pomocniczych preparatów, które będą ukierunkowane na utrzymanie higieny jamy ustnej jest niezwykle ważne. Szukając odpowiedniego płynu do płukania jamy ustnej, warto zwrócić na te, mające specjalistyczny skład i działanie np. antyseptyczne, remineralizujące, wybielające, bakteriobójcze czy odświeżające oddech.
Aby higiena jamy ustnej mogła zostać dopełniona, po dokładnym szczotkowaniu, pozbyciu się resztek pokarmowych oraz nitkowaniu zębów, warto zastosować płyn do płukania. W celu zapewnienia skutecznego działania takiego preparatu, warto płukać zęby nie mniej niż około 30 sekund.
Podsumowanie
Wizyty w gabinecie stomatologicznym dla większości z nas nie należą do przyjemności, dlatego profilaktyka jamy ustnej jest kluczowa w celu zachowania jak najlepszego stanu naszego uzębienia.