Cukier spożywczy – fakty i mity na temat szkodliwości cukru

Cukry są jednymi z najczęściej spożywanych przez nas składników diety. Na temat węglowodanów krąży wiele mitów. Warto je znać, aby w rozsądny sposób bilansować swoją dietę.

Cukier – co to takiego?

Cukier jest słodką, krystaliczną substancją, którą na skalę przemysłową otrzymuje się z trzciny cukrowej i buraków cukrowych. Jednak to nie jedyny rodzaj cukru, jaki istnieje – cała grupa węglowodanów jest znacznie bardziej złożona i nie wszystkie cukry są „słodkie”.

Zdecydowanie węglowodany należą do grupy składników diety, która jest najbardziej „na cenzurowanym” – niektórzy są wręcz przekonani, że powinno się je całkowicie wyeliminować z diety. Natomiast specjaliści od żywienia i dietetycy wcale nie podzielają tego poglądu. Wszystko zależy od rodzaju spożywanych węglowodanów i tego, jak dużą część naszego jadłospisu stanowią.

Jakie są rodzaje cukrów?

Najpopularniejszym rodzajem cukru jest sacharoza – obecna na każdym stole. Otrzymywana jest z buraka cukrowego lub trzciny cukrowej. Ze względu na budowę chemiczną i wartość odżywczą, cukier z obu tych źródeł niczym się od siebie nie różni.

Jak już wspomniano, pojęcie „cukier” mieści w sobie znacznie więcej rodzajów produktów spożywczych. I tak wspomniany cukier stołowy jest dwucukrem, który wraz z jednocukrami zaliczany jest do grupy cukrów prostych. Jednocukry to między innymi fruktoza (obecna w owocach) i glukoza. Cukry złożone, jak sama nazwa wskazuje, mają bardziej złożone cząsteczki i też są w inny sposób metabolizowane w organizmie – do tej grupy zaliczamy skrobię obecną w pieczywach, kaszach, makaronach, ryżach.

Najpopularniejsze mity na temat cukru

1. Cukier jest szkodliwy. To mit bazujący na znacznym uproszczeniu – to nie cukier jest szkodliwy, ale jego nadmiar. Większość osób spożywa znacznie za dużo cukru w perspektywie dobowej. Jeśli jednak ograniczy się jego podaż do ilości zalecanej przez dietetyków, jest nie tylko bezpieczny dla zdrowia, ale wręcz potrzebny.

2. Cukier zwiększa aktywność nadaktywnych dzieci. To absolutna nieprawda. Wielokrotnie dowiedziono, że dzieci z ADHD (jak i pozostałe) wcale nie wykazują większej aktywności po spożyciu dużej ilości cukru (co nie oznacza, że powinny przekraczać normy jego spożywania).

3. Powinniśmy wykluczyć węglowodany z naszej diety. Węglowodany (cukry) są podstawowym paliwem energetycznym dla naszego ciała i umysłu. Zredukowanie spożycia węglowodanów może doprowadzić do złego samopoczucia, spadku koncentracji, uczucia znużenia i ogólnego zniechęcenia. Węglowodany, podobnie jak i inne grupy spożywcze – tłuszcze czy białka – są nam niezbędne do prawidłowego funkcjonowania.

4. Słodziki są lepsze niż cukier. Owszem, różnorodne słodziki mają mniej kalorii niż sacharoza, jednak jak wskazują badania, o wiele częściej prowadzą do otyłości.

5. Niektóre cukry są zdrowsze od innych. To prawda, że węglowodany złożone są znacznie bardziej odżywcze dla organizmu, jednak mitem jest, że np. miód jest „lepszy” od białego cukru. Jeden i drugi zawierają tę samą substancję. Ewentualnie można rozpatrywać jakość danego posiłku pod kątem dodatkowych substancji odżywczych – i tak np. suszone owoce posiadają wiele dodatkowych witamin i minerałów, których próżno szukać w białym cukrze buraczanym. W żadnym wypadku jednak nie oznacza to, że powinniśmy spożywać je bez ograniczeń.

6. Cukier powoduje próchnicę. To mit, ponieważ głównym powodem próchnicy jest nieodpowiednia higiena jamy ustnej w kombinacji z nieodpowiednią dietą. Regularne szczotkowanie zębów po każdym posiłku i kontrole u stomatologa chronią nas przed powstawaniem ubytków. Warto również dbać o to, aby nie spożywać produktów obklejających zęby (niekoniecznie muszą to być czekoladki, ale również chrupki kukurydziane czy pieczywo!).

Więcej mitów i prawd na temat cukru przeczytasz w artykule https://uczymyjakslodzic.pl/fakty-i-mity-dotyczace-cukru/